Obecnie samochody z napędem na obie osie są bardzo popularne i w autach osobowych, a nie tylko w pojazdach terenowych czy użytkowych. Obecnie można przebierać w różnych rozwiązaniach przenoszenia momentu obrotowego na przednie i tylne koła, ale napęd 4×4 jest stosowany od ponad stu lat.

Pierwszym pojazdem, w którym napęd przekazywany był na cztery koła za pomocą mechanicznego rozwiązania był Spyker. Samochód produkowano w Holandii już w 1902 roku. Pojazd wyposażono w międzyosiowy mechanizm różnicowy, który umożliwiał odpowiedni rozdział mocy silnika, tak aby napędzane koła nie poruszały się zawsze z ta samą prędkością.

W terenie i na drogach utwardzonych

Zadaniem dyferencjału jest różnicowanie obrotu kół podczas pokonywania przez nie torów o różnej długości. Jest to ważne np. podczas pokonywania zakrętów, gdy koła nie mogłyby się obracać z taką samą prędkością, ponieważ byłoby to niezwykle trudne zwłaszcza przy dużych prędkościach. Co więcej, może prowadzić do sporych przeciążeń w układzie napędowym, które z kolei mogą doprowadzić do zatarcia się mechanizmów przenoszenia napędów. W związku z tym wprowadzono mechanizm różnicowy, który kompensuje różnice w obrotach kół na jednej osi.

Blokowanie mechanizmu różnicowego

W przypadku samochodów 4×4 problem jest zwielokrotniony z racji dodatkowej osi, której koła również przebywają inną drogę i muszą toczyć się z inną prędkością. O ile na drogach utwardzonych międzyosiowy mechanizm różnicowy spełnia swoją rolę i umożliwia bezpieczne pokonywanie zakrętów, o tyle w terenie zmniejsza osiągi pojazdu. W związku z tym w typowych terenówkach takich jak Mercedes G czy Nissan Patrol wprowadzono dołączany napęd przedniej osi i usunięto międzyosiowy dyferencjał. W ten sposób napędzana była tylko jedna oś, natomiast druga była dołączana w razie potrzeby. Sprzęgnięcie tylnej osi z przednią było sztywne, co znaczy, że obie osie dostawały taką samą moc obrotową. W terenie, gdy jedno z kół traciło przyczepność lub się unosiło, to pozostałe mogły dalej napędzać auto.

Zastosowanie blokady mechanizmu różnicowego sprawiło, że dało się samochodem z napędem 4×4 poruszać zarówno po drogach utwardzonych, jak i w terenie. Współcześnie stosuje się bardziej zaawansowane sposoby przenoszenia napędu 4×4, których głównym elementem są sprzęgła wielopłytkowe oraz elektroniczne systemy sterujace rozdziałem momentu obrotowego.